2 Verkenning

De laatste jaren is er een breed scala aan online video tutorials ontwikkeld. Boeken lopen vaak al bij verschijning minimaal één versie achter en worden eigenlijk amper nog gebruikt. Het ligt dan ook voor de hand om bij het ontwikkelen van een nieuwe cursus op dit soort tutorials te focussen bij het zoeken naar geschikt onderwijsmateriaal.

2.1 Literatuurverkenning

2.1.1 Flipping the classroom

Het gebruik van video tutorials in het onderwijs krijgt de laatste jaren veel aandacht in het onderwijs. De term die daarbij veelal wordt gehanteerd is Flipping the classroom.

Steeds meer leraren zetten instructie- en uitlegvideo's op YouTube. Ook in het hoger onderwijs zijn online colleges - de zogenoemde Massive Open Online Courses (MOOC's) - in opkomst. Voor het onderwijs biedt leren met video verschillende voordelen. Het belangrijkst is dat leraren in de les tijd over houden voor persoonlijke aandacht, het beantwoorden van vragen en voor project- en groepsopdrachten en begeleiding op maat. Een geflipte les kan ervoor zorgen dat leerlingen in de klas actiever zijn.

2.1.2 Algemene instructieprincipes

Video tutorials vervangen voor een deel klassikale instructie en didactische principes die voor instructie gelden, gelden uiteindelijk dus ook gewoon voor video tutorials. Zo kunnen de principes voor instructie zoals die door Merrill (2001) zijn geformuleerd m.i. één op één op video instructie worden toegepast:

Problem centered

Learning is promoted when learners are engaged in real world problems

Gevolgtrekking: Richt je instructie op het maken van echte aansprekende toepassingen die je in je dagelijks leven kunt gebruiken.

Activation phase

Learning is promoted when relevant previous experience is activated

Gevolgtrekking: Zorg dat wat studenten hebben geleerd in volgende applicaties opnieuw moet worden toegepast zodat daarin routine ontstaat en gebruik dit als fundament waarop nieuwe kennis wordt gebouwd.

Demonstration phase

Learning is promoted when the instruction demonstrates what is to be learned rather than merely telling information about what is to be learned

Gevolgtrekking: Laat voorafgaand aan de video zien wat het resultaat is en wat ze kunnen als ze de opgave hebben voltooid. Put je niet uit in uitleg maar laat zien en doe voor.

Application phase

Learning is promoted when learners are required to use their knowledge or skill to solve problems

Gevolgtrekking: Zorg na instructie voor een goede follow-up waarbij het geleerde in de praktijk moet worden gebracht

2.1.3 Soorten video tutorials

Video tutorials zijn er in nogal wat verschijningsvormen. Hoogerheide, Loyens en van Gog (2012) maken een onderscheid in voorbeeld-probleem taken (eerst observeren, dan zelf doen) en probleem-voorbeeld taken (eerst zelf doen, dan observeren).

Alles zelf door eigen ervaring moeten leren zou niet alleen zeer tijdrovend maar vaak ook gevaarlijk zijn. Gelukkig kunnen we leren van het goede voorbeeld van anderen. Observationeel leren van voorbeelden noemen we dit.

Een belangrijke vraag is dan wat de beste verhouding is tussen het bekijken van videomodelvoorbeelden en het zelf oefenen met leertaken; niet alle opties zijn even effectief voor het leerresultaat. Uit onderzoek komt naar voren dat voor leerlingen zonder voorkennis van een leertaak, voorbeeld-probleem paren (eerst observeren, dan zelf doen) effectiever zijn voor het leren dan probleem-voorbeeld paren (eerst zelf doen, dan observeren; Van Gog et al., 2011). Hoewel dit onderzoek niet met videovoorbeelden gedaan is, lijkt het aannemelijk dat deze effecten ook hiervoor gelden.

In het artikel The easy way to learn hard stuff (Per Harald Borgen, 2016) wordt op treffende wijze beschreven hoe op relatief eenvoudige wijze zeer complexe (programmeer)vaardigheden eigen kunnen worden gemaakt waarbij observationeel leren middels video-instructie een cruciale rol speelt. De auteur onderscheidt daarbij 3 stappen in het leerproces.

  1. Use it before you know it
  2. Address your struggles
  3. Build stuff

De eerste stap is om te beginnen met het schrijven van code, ook al snap je nog niet wat je precies aan het doen bent. Later als je langer naar de code hebt gekeken en wat hebt geëxperimenteerd ga je patronen zien, krijgt de code betekenis en ga je gaandeweg begrijpen hoe het werkt. De tweede stap is om de "moeilijke onderdelen" te benoemen. Hier is waar nadere schriftelijke of mondelinge uitleg van een docent goed op zijn plaats kan zijn. De derde stap is om de opgedane kennis in de praktijk te brengen door zelfstandig dingen te gaan maken.

You don't really learn anything about the technology until you start building stuff with it.

De ervaringen van de auteur zijn in lijn met mijn eigen ervaringen van de afgelopen jaren wat betreft leren programmeren.

Over de video tutorials schrijft hij o.m.:

What you need is a video tutorial where someone leads you through building a small dummy product. Look for tutorials where the creator goes through every single line of code, including the setup, and watch it while coding along.

When going through your chosen video tutorial, you won't always understand what you're doing, which can be unpleasant. Try not to worry too much about this. If you don't understand something, write it down and save it for step 2.

2.1.4 Wanneer is observationeel leren wel/niet effectief?

Hoogerheide et al noemen een aantal voorwaarden waaronder (observationeel) leren effectief is. Observationeel leren is volgens hen vooral effectief om basisbeginselen te leren:

Voorbeelden als instructievorm zijn - voor zover we weten - voor vrijwel iedereen effectief. Echter, de voorkennis die een leerling al heeft over de leertaak die in het voorbeeld gedemonstreerd wordt, is bepalend voor de effectiviteit. Het bestuderen van voorbeelden is vooral effectief wanneer leerlingen nog geen of heel weinig kennis hebben over een leertaak. Voor leerlingen met al enige kennis van de leertaak is het zelf actief toepassen ervan tijdens het oefenen van de taak juist effectiever (Kalyuga et al., 2003).

2.1.5 Bestaand online aanbod

Er zijn vele aanbieders van video tutorials op de markt, zowel gratis als betaald. Ik heb twee Android cursussen zelf (voor een deel) gedaan om te kijken of ze bruikbaar zijn of bruikbare elementen bevatten voor een cursus voor onze studenten. De twee cursussen verschillen sterk van elkaar zowel qua methodiek als niveau.

Udacity: developing Android apps

Udacity is een commerciële aanbieder van MOOC's, voortgekomen uit Stanford University. De gratis cursus (Udacity, z.j.) is ontwikkeld in samenwerking met Google en vormt onderdeel van het Android Developer Nanodegree programma.

In deze cursus wordt in ca 60 uur één app ontwikkeld (project Sunshine) waarbij gaandeweg allerlei Android principes en onderdelen uit de Android bibliotheek wordt behandeld. Uitleg over code wordt afgewisseld met verdiepende filmpjes over de onderliggende gebruikte technieken door specialisten. Ook zijn er ter afwisseling filmpjes over bijvoorbeeld de ontwikkelingsgeschiedenis van het Android systeem door de jaren heen.

De deelnemer kan per onderdeel terug vallen op de gebruikte code die op GitHub te vinden is. Dit maakt dat je nooit helemaal vast kunt komen te zitten.

De systematiek die door de cursus heen wordt gevolgd is dat met korte filmpjes (max enkele minuten) eerst iets wordt uitgelegd, vervolgens probeert de deelnemer zelf een quiz op te lossen - bijvoorbeeld een blok code schrijven - en ten slotte wordt de oplossing daarvan kort behandeld. De student wordt geacht veel zaken zelf op te zoeken in bijvoorbeeld de officiële Android documentatie of forum sites als Stack Overflow en dit uit te proberen.

Voorbeeld uitleg uitmondend in een quiz:

Voorbeeld oplossing van de quiz:

Voorbeeld verdieping

Udemy: The complete Android developer course

Udemy is een platform (marktplaats) waar instructeurs hun cursussen aan kunnen bieden. Deze (betaalde) cursus van Rob Percival is gericht op beginnende programmeurs met basale ervaring met Java programmeren en nog geen ervaring met Android. In de cursus worden topics behandeld in filmpjes van ca 10-15 minuten. Daarnaast worden een aantal apps van begin tot eind geprogrammeerd.

De deelnemer krijgt, terwijl de instructeur regel voor regel codeert, uitleg en kan de code meeschrijven. Hierdoor leer je niet alleen Android/Java technieken, ook ervaar je hoe een programmeur een complexe opgave gaandeweg, probleem voor probleem oplost. Studenten kunnen er voor kiezen zichzelf uit te dagen door de video te stoppen en (onderdelen van) de app zelfstandig te programmeren en later te kijken hoe de instructeur het heeft gedaan.

In de reeks filmpjes zit een logische opbouw doordat de apps steeds een stukje complexer worden. Per app worden nieuwe technieken geïntroduceerd die worden gekoppeld aan zaken die eerder zijn behandeld. Door deze herhaling ontwikkel je gaandeweg een zekere routine en ervaar je dat je wat hebt geleerd.

2.1.6 Conclusies literatuurverkenning

Bij het maken van video tutorials kunnen grofweg twee methoden worden onderscheiden:

  1. Observationeel leren: Voordoen - Zelf proberen
  2. Zelf oefenen: Uitleg - Zelf proberen - Oplossing geven (voordoen of tonen)

De eerste methode is vooral effectief wanneer leerlingen nog geen of heel weinig kennis hebben over een leertaak en er nog veel procedurele kennis eigen moet worden gemaakt. Voor leerlingen met al enige kennis van de leertaak is het zelf actief toepassen ervan tijdens het oefenen van de taak juist effectiever.

2.2 Methode praktijkverkenning

2.2.1 Respondenten

Ik heb gebruik gemaakt van de volgende respondenten:

  • Een groep van van ca. 25 eerstejaars studenten
  • Gerhard Derksen, docent interactieve vormgeving Mediacollege Amsterdam: een docent met jarenlange ervaring met het gebruik van (zelfgemaakte) video tutorials
  • een groep van 22 2e jaars studenten Applicatieontwikkelaar ROC Flevoland die als proefkonijnen voor een experimentele cursus hebben gefungeerd
  • collega vakdocenten AO die zelf ook volop experimenteren met het inzetten van video-instructie in hun lessen.

2.2.2 Dataverzameling en meetinstrumenten

Ik heb gebruik gemaakt van de volgende dataverzamelingsmethoden:

  1. werkconferentie met eerste jaars studenten in 2014/2015
  2. interview met een docent die veel ervaring heeft met het lesgeven met behulp van eigengemaakte video tutorials. Van hem wilde ik vooral weten waarom hij besloten heeft gebruik te maken van video, hoe hij de video’s maakt en hoe hij ze inbedt in zijn lessen;
  3. het testen van een experimentele cursus onder de groep tweedejaars studenten. Met dit experiment wilde ik ervaring opdoen met het zelf maken van video instructies en observeren wat het effect is op studenten;
  4. het afnemen van een vragenlijst onder de studenten om hun meningen te peilen. Ik heb er voor gekozen vooral gesloten vragen met een beperkt aantal antwoordmogelijkheden te gebruiken zodat de antwoorden gemakkelijk geaggregeerd en gevisualiseerd konden worden;
  5. het voeren van een groepsgesprek met studenten en een collega vakdocent naar aanleiding van het resultaat van de vragenlijst om de resultaten kwalitatief te kunnen duiden en concrete verbeterpunten voor een eventuele versie 2 van de cursus te formuleren.
  6. gesprekken met mijn collega vakdocenten over onze ervaringen met de inzet van video’s in ons onderwijsaanbod

2.2.3 Data-analyse

  • belangrijkste conclusies uitkomsten werkconferentie
  • kort verslag van belangrijkste punten uit het interview met docent
  • observatie van de groep studenten die de cursus kregen aangeboden: hoeveelheid ingeleverde opdrachten, individuele gesprekjes, statistieken YouTube
  • afnemen vragenlijst onder de groep studenten en aggregeren van de antwoorden naar grafieken
  • bespreken van de resultaten met studenten in een klassengesprek
  • bespreken van de resultaten van het groepsgesprek met collega’s en formuleren voorlopige conclusies

2.2.4 Resultaten

Werkconferentie

Tijdens schooljaar 2014/'15 hebben we een werkconferentie met de eerstejaars studenten georganiseerd. Centrale vraag was hoe wij volgens hen ons onderwijs zouden kunnen verbeteren. Studenten werden in groepjes verdeeld en kregen opdracht om een kahoot te maken met een aantal stellingen over vooraf vastgestelde onderwerpen.

Eén van de belangrijkste uitkomsten was dat studenten aangaven behoefte te hebben aan uitleg en instructie op het moment dat ze tegen problemen aanlopen. Aangezien we van onze studenten verwachten dat ze hun eigen werk plannen en organiseren en ze daarbij redelijk veel vrijheid geven, is het probleem dat het juiste moment voor iedere student verschillend kan zijn.

Dit was één van de aanleidingen om met video instructie te gaan werken. De reacties van studenten op de video’s was zeer positief. Ze kunnen de video’s in hun eigen tempo bekijken. De informatie is te allen tijde beschikbaar en kan worden geraadpleegd op het moment dat ze er aan toe zijn.

Interview ervaringsdeskundige vakdocent

Gerhard Derksen is ca. 9 jaar geleden begonnen met het maken van video tutorials. Zijn video's zijn te vinden op een openbare website (Derksen, z.j.). Derksen werkt volgens de methode: uitleg op video en vervolgens studenten opdrachten geven waarin ze het geleerde in de praktijk moeten brengen.

Over de aanleiding om met video tutorials te gaan werken:

Ik was op een gegeven moment 8 keer dezelfde les aan verschillende groepen aan het geven. Ik wist echt niet meer wat ik in welke groep precies wel en niet had behandeld. Ik werd er helemaal gek van. Op die manier had ik dit werk echt niet lang volgehouden.

Uitleggen van dit soort dingen voor een groep werkt gewoon niet. Het gaat het ene oor in en het andere uit. Mijn collega’s doen het nog wel maar hun studenten kijken ook bijna allemaal naar mijn video's. Langzaamaan krijg ik steeds meer vragen van ze hoe ik die video's maak. Ze ontkomen er niet aan. Ze kunnen natuurlijk mijn video’s of die van anderen gebruiken - bijvoorbeeld lynda.com - maar dan gaan collega’s en studenten zich misschien afvragen wat ze nog precies zelf toevoegen als docent.

Over de video's

Ik probeer de video's zo kort mogelijk te houden, liefst enkele minuten. Ze worden ook ieder jaar korter. Na één of enkele video's afwisselen met een opdrachtje. Ik maak ieder jaar toch wel weer nieuwe filmpjes zodat het iedere keer weer wat beter wordt. Dit jaar wil ik kijken of ik ze ergens in kan bedden zodat studenten ook kunnen reageren of vragen stellen aan mij en aan elkaar. Ons vakgebied staat natuurlijk ook niet stil. Zo blijft het zich continue ontwikkelen.

Over inbedding in de lessen:

Dat flipping the classroom klinkt wel leuk; dat studenten thuis de video's kijken en op school andere dingen doen, maar onze studenten zitten de hele dag al op school en gaan 's avonds dan echt niet naar instructievideo's zitten kijken. Dat doen ze dus gewoon in mijn les. Ik help ze individueel met allerlei dingen waar ze op dat moment niet uit komen. Ze weten vaak nog niet eens goed hoe een MAC computer werkt. En ik heb tijdens de les tijd om me in zaken te verdiepen die ik kan gebruiken voor mijn lessen. Als je dat allemaal in je eigen tijd zou moeten doen…

De experimentele cursus

Voor het testen van een experimentele cursus hebben we de lessen programmeren van een groep 2e jaars studenten (22) genomen. Hiervoor waren 4 lesuren per week ingeruimd gedurende twee onderwijsperiodes. De eerste periode hebben we gebruikt om ze de fundamentals van Android programmeren bij te brengen middels de video's. De 2e periode gaan ze in teamverband een project doen zodat ze het geleerde daadwerkelijk in de praktijk moeten brengen. Voor dit onderzoek zijn alleen nog de resultaten van de eerste periode beschikbaar.

Als uitgangspunt, zowel qua methode als inhoud is de cursus The complete Android developer course van Udemy gebruikt (zie hoofdstuk 1). Deze cursus sluit goed aan op het (beoogde) niveau van onze studenten. Uit de cursus is een selectie gemaakt en zijn zaken samengevoegd zodat gedurende één periode per week er één complete app geprogrammeerd wordt waarbij steeds nieuwe Android (en Java) technieken aan de orde komen. De cursus bestaat momenteel uit 7 concrete apps die worden gemaakt, oplopend in complexiteit. In de video's wordt de code regel voor regel voorgedaan.

Observatie

Gedurende de cursus heb ik geobserveerd hoe de studenten omgingen met de cursus en regelmatig individueel en in groepjes met hen over de cursus en de video's gesproken.

Aanvankelijk waren studenten zeer terughoudend en werden de opdrachten maar door enkele gemotiveerde studenten ingeleverd. Dit was aanleiding om een klassengesprek te houden. In dit gesprek heb ik ze eerst het artikel The easy way to learn hard stuff (zie hoofdstuk 1) laten lezen om ze wat meer inzicht te geven in de achterliggende gedachte van deze manier van werken en hun leerproces. Voor sommigen was het zeer verhelderend om te horen dat je leert door eerst te doen en pas later te begrijpen. Voor sommigen was het wel herkenbaar. Ook heb ik ze uitgelegd dat we in de tweede periode in teams een echt project voor een echte opdrachtgever gingen doen en dat ze hier alleen aan mee konden doen als ze de opdrachten hadden ingeleverd. Het resultaat was dat binnen een aantal weken bijna iedereen de achterstand had ingelopen. Uiteindelijk hebben 20 van de 23 studenten de eerste periode met een voldoende afgesloten.

Een aantal studenten gaf aan nogal aan te hikken tegen de lengte van de video's - in sommige gevallen meer dan een uur. Meneer de Vries maakt speelfilms merkte een student op. Maar als ze dan eenmaal bezig waren begonnen ze het vaak toch wel leuk te vinden, zeker als de app af was en ze hem daadwerkelijk konden demonstreren op hun telefoon. Sommigen gaven een geheel eigen draai aan de app bijvoorbeeld door een andere vormgeving te maken of het net even anders te doen dan in de instructie was voorgedaan.

Verschillende leerstijlen

Verschillende studenten vertoonden verschillende leerstijlen. Sommige studenten bekeken eerst de video’s om zich de benodigde kennis eigen te maken, om het vervolgens zelf te proberen. Anderen schreven de code regel voor regel mee.

Op YouTube kun je zien hoe vaak de video's bekeken zijn. De video's zijn openbaar dus er kan niet worden uitgesloten dat niet-studenten aan het aantal views hebben bijgedragen.

Video Aantal malen bekeken (d.d. 13-6-2016)
Animaties maken 135
Boter, kaas en eieren 105
Eierwekker 65
Brain trainer 70
Wisselkoersen 95
HackerNews reader 114
HackerNews Firebase 34

Opvallend was dat studenten aangaven dat ze met deze manier van werken veel minder code van elkaar kopiëren. Dit gebeurt wel heel veel wanneer ze zelfstandig geacht worden opdrachten te maken. Studenten gaven aan dat ze er met de video zeker van waren dat ze de opdracht tot een goed einde konden brengen zonder hulp van medestudenten. Kopiëren hoeft dan niet meer tenzij je echt niet van plan bent om er wat van op te steken.

Evaluatie

De evaluatie van de cursus bestaat uit twee onderdelen:

  1. Een vragenlijst met voornamelijk gesloten vragen (bijlage)
  2. Een klassengesprek naar aanleiding van de resultaten. Het klassengesprek is opgenomen op video.
Vragenlijst

De vragenlijst is afgenomen met behulp van een Google Formulier. Er zijn uitsluitend gesloten vragen gebruikt met de mogelijkheid per vraag opmerkingen toe te voegen. De lijst is opgedeeld in drie secties:

  • Sectie 1: Introductie: doel en garantie anonimiteit
  • Sectie 2: vragen over apps voor mobiel algemeen
  • Sectie 3: vragen over de cursus

De vragenlijst is door 21 studenten ingevuld. Dit is een response van 91%. De vragen waren bedoeld om een algemeen beeld van de meningen van de studenten te krijgen middels gesloten vragen zodat de antwoorden gemakkelijk in een taartdiagram konden worden gepresenteerd. De antwoorddiagrammen zijn gebruikt als input voor de nabespreking in de klas. Ik wilde studenten op die manier stimuleren om meer kwalitatieve en genuanceerde input te leveren over hoe ze de cursus en de video's hadden ervaren en met elkaar na te denken over de vraag hoe de cursus verbeterd zou kunnen worden.

Klassengesprek

Nadat de studenten de vragenlijst hadden ingevuld heb ik ze samen met een collega vakdocent bijeengeroepen in een instructielokaal. Gedurende een half uur hebben we de vragen en antwoorden langs gelopen.

2.2.5 Conclusies

Deelvragen praktijkverkenning

Hoe beoordelen studenten en vakdocenten het nut van aanvulling van het curriculum met een Android cursus?

Uit de enquête en het groepsgesprek komt duidelijk naar voren dat een ruime meerderheid van de studenten aanvulling van het curriculum met app ontwikkeling voor mobiel (heel) belangrijk vindt, al was het maar om een gefundeerde beslissing te kunnen nemen over welke richting ze uiteindelijk gaan kiezen. Een grote meerderheid (86%) geeft de voorkeur aan het Android platform. Dit is vooral ingegeven door de eigen smart phone.

Het kan wel een duidelijker beeld geven of je liever apps maakt of websites

Sommige studenten geven aan dat er meer keuzevrijheid zou moeten zijn. De één wil uitsluitend web-apps ontwikkelen, de ander wil ook voor mobiel gaan ontwikkelen.

Misschien kan er in leerjaar 1 al een inleiding in gegeven worden en er eventueel een keuze gemaakt worden voor jaar 2. Verkorte android les of verkorte php les zodat leerlingen zelf de keuze hebben of ze meer tijd willen steken in een bepaalde taal.

Ook tijdens het groepsgesprek is hier over gesproken waarbij een aantal studenten aangaf dat het goed zou zijn dat ze na een inleidende cursus kunnen kiezen voor óf verdieping in Android óf meer verdieping in web, óf van beiden wat. In zekere zin doen we dat ook nu al doordat ze bij de projectkeuze kunnen kiezen voor óf Android, óf web óf beide. De vraag is of het mogelijk is al in jaar 1 met mobiel te beginnen zodat we in jaar twee meer de diepte in kunnen gaan.

Is er geschikt bestaand online aanbod dat gebruikt kan worden bij de cursus?

Er is veel online aanbod te vinden op het gebied van Android programmeren variërend van de getting started tutorials (Google, z.j.) van Google tot en met de uitgebreide cursussen zoals beschreven in hoofdstuk 1. Het is echter zeer lastig om één cursus te vinden die perfect aansluit op het niveau van onze studenten en het curriculum van de opleiding. Dit betekent dat de docent uit bestaand aanbod gaat cherry picken om uiteindelijk z'n eigen materiaal te ontwikkelen of samen te stellen. Voor deze cursus bijvoorbeeld heb ik een aantal onderdelen van de cursus van Udemy als basis genomen en dit aangevuld met materiaal uit andere bronnen. Dit is echter een tijdrovende aangelegenheid en het is maar de vraag of de video's herbruikbaar zijn gezien de snelheid van ontwikkelingen op dit vakgebied. Zoals Gerhard Derksen het uitdrukte: Ieder jaar verander je wel weer wat.

Hoe kunnen video tutorials het best worden ingezet bij dit soort cursussen en worden ingebed in het onderwijsaanbod

De ervaring leert dat MBO studenten moeilijk te motiveren om buiten schooltijd te werken. De filmpjes werden vooral tijdens de les bekeken en de rol van de docent was vooral het structureren van het programma, aansporen van studenten om aan de slag te gaan en individueel helpen met bijvoorbeeld foutopsporing en installatieproblemen.

In deze cursus is gekozen voor observationeel leren dat wil zeggen een aantal hele apps regel voor regel voordoen om in korte tijd veel procedurele kennis over te brengen. De reactie van studenten op deze aanpak was nogal wisselend. Aan de ene kant was er een groep studenten die vond dat het teveel nadoen was en ze te weinig zelf hoefden uit te zoeken.

Er is heel veel om te leren, maar we doe eigenlijk een cursus overtypen van wat we tijdens de les zien. er word niet gezegd probeer nu dit te maken, zodat we dingen op gaan zoeken en er zelf moeite voor gaan doen, waardoor we dingen beter onthouden.

Aan de andere kant was er een groep die het juist heel prettig vond dat alles werd voorgedaan. Dit zijn waarschijnlijk de studenten die het normaal gesproken meestal niet lukt om zelfstandig opdrachten tot een goed einde te brengen en veel kopiëren van medestudenten.

Het werdt goed voorgedaan dus fout doen zat er bijna niet in.

Tijdens het groepsgesprek werd door een aantal studenten de suggestie gedaan om meer differentiatie aan te brengen.

Maak een opdracht en verwijs naar documentatie die je nodig hebt om het op te lossen en geef pas daarna de uitwerking voor studenten die er niet zelf uitkomen.